Uprawa grochu, najpopularniejszej z roślin strączkowych, nie jest trudna, pod warunkiem dochowania kilku ważnych zaleceń agrotechnicznych.
Uprawę grochu rozpoczynamy już podczas zakupu nasion. Już wtedy należy się zdecydować na określoną normę wysiewu. Trzeba pamiętać, że w obrębie grochu siewnego występują różne formy, jak: groch jadalny i peluszki. Formy te różnią się grubością nalotu woskowego na liściach i łodygach i mogą różnie reagować na herbicydy nalistne i doglebowe oraz adiuwanty. Odmiany pastewne, a więc tak zwane peluszki można wysiewać na glebach nieco słabszych, a groch jadalny (odmiany ogólnoużytkowe) na lepszych.
Docelowa obsada skiełkowanych roślin powinna kształtować się na poziomie: 100-110 roślin/m2 dla form wąsolistnych.
Trzeba starać się, aby groch wysiewać w miarę wcześnie. Warto pamiętać, że opóźnienie siewu skraca okres wegetacji i obniża plon. Wczesny siew niesie jednak pewne zagrożenie. Należy zwrócić uwagę na to, że wtedy gleba ma najczęściej zbyt dużą wilgotność. Dlatego konieczny jest zabieg osuszający powierzchniową warstwę, np. bronowanie. Wysiew grochu w zbyt wilgotną glebę, zwłaszcza ciężką, może spowodować zaskorupienie powierzchni i utrudnienie wschodów tej rośliny. Niszczy się też struktura gruzełkowata gleby, zwłaszcza przy zastosowaniu aktywnych agregatów uprawowych silnie rozpylających rolę.
Termin siewu grochu, tak jak innych gatunków, zależy od regionu kraju. W Wielkopolsce, Polsce centralnej i południowej przypada od połowy marca do końca tego miesiąca. Im rejon cieplejszy, tym wcześniej sieje się groch. Zapewnia to m.in. dobre warunki dla wschodów i działania herbicydów doglebowych (wyższa wilgotność gleby). Dzięki temu rośliny dobrze (wcześnie) rozwinięte lepiej zniosą ewentualną suszę majową. W chłodniejszych rejonach kraju, na północy, termin ten jest przesunięty na początek kwietnia.
Optymalna głębokość siewu grochu wynosi ok. 5 cm. Wynika to z podziemnego sposobu kiełkowania. W tym typie liścienie pozostają początkowo w glebie, a część nadliścieniowa wydłuża się i jako pierwsza wychodzi nad powierzchnię gleby (pierwsze pojawia się charakterystyczne kolanko).
Chcąc ograniczyć zachwaszczenie uprawy grochu poprzez wczesne zacienienie międzyrzędzi, groch sieje się siewnikami zbożowymi, w gęstych rzędach, np. co 12,5 cm.
Gęste rzędy i norma wysiewu ok. 100 roślin m2 nasion, to także w miarę równomierne rozłożenie siewek na jednostce powierzchni. Dzięki temu każda roślina wyrasta w miarę jednakowej odległości od sąsiednich, co jest dla nich korzystne.
Zaraz po siewie grochu należy zacząć walkę z chwastami. Groch, pomimo, że jest uprawiany w wąskich międzyrzędziach, jest wrażliwy na zachwaszczenie wtórne. Dlatego, w jego technologii uprawy konieczny jest zabieg po wschodach na chwasty dwuliścienne preparatem o działaniu nalistnym. Konieczność ta jest często potęgowana słabym działaniem herbicydów doglebowych, jeśli po siewie było sucho. Do powschodowej walki z chwastami przystępujemy, gdy rośliny mają 6-12 cm wysokości.
Fazą krytyczną w rozwoju grochu, zwłaszcza pod względem zaopatrzenia w wodę i składniki pokarmowe, jest kwitnienie. Ewentualna susza glebowa w tym czasie, zwłaszcza gdy groch ma słabo wykształcony system korzeniowy, np. w wyniku zbyt późnego siewu, powoduje, że tworzy się mała liczba strąków i zawiązuje mniej nasion. Należy wziąć tu pod uwagę fakt, że generalnie tylko z około 30% kwiatów tworzą się strąki z nasionami.
W uprawie grochu zaleca się przestrzegać zmianowania i dość długich, 4-5 letnich przerw w jego uprawie po sobie.
W ostatnich latach obserwuje się jednak nasilenie objawów askochytozy i mączniaka rzekomego, a czasem, zwłaszcza na zlewnych glebach i w wilgotnych latach – fuzaryjnego więdnięcia grochu. Zazwyczaj jednak porażenia nie przekraczają ekonomicznego zagrożenia i nie ma potrzeby stosowania fungicydów.
Dla grochu większy problem od chorób stanowią szkodniki żerujące na liściach i strąkach. W początkowej fazie rozwoju oprzędziki uszkadzają młode liścienie, co osłabia siewki. W okresie kwitnienia najgroźniejsze szkodniki to strąkowiec grochowy i mszyce. Mniejsze znaczenie ma pachówka strąkóweczka.
Oprzędziki i mszyce można zwalczyć preparatami kontaktowymi. Natomiast do likwidacji zagrożeń powodowanych przez strąkowca musimy stosować insektycydy systemiczne. W przeciwnym razie w latach sprzyjających rozwojowi strąkowca można spodziewać się poważnego uszkodzenia nasion przez larwy tego szkodnika. Trudność w zwalczaniu strąkowca wynika z braku możliwości określenia optymalnego terminu jego zwalczania, co związane jest z długim okresem pojawiania się chrząszczy mogących złożyć jaja.
Mechanizmy odporności na wyleganie u grochu wynikają z dwóch źródeł:
W niektórych odmianach mamy oba te mechanizmy. Zatem dobór odmiany decyduje o większym lub mniejszym prawdopodobieństwie wylegnięcia łanu (odmiany MECENAS i MODEL są odmianami najmniej wylegającymi). Odmiany wąsolistne wylegają w mniejszym stopniu.
Nawożenie grochu w czasie wegetacji nie jest konieczne. Gatunek ten dobrze pobiera składniki pokarmowe z gleby, a azot asymiluje z powietrza w symbiozie z bakteriami brodawkowymi. Jednak niedobory makroelementów podstawowych i mikroelementów dobrze jest uzupełnić na podstawie badań ich zawartości przed siewem, do poziomu średniej zasobności dla danej gleby. Bywa jednak, że w glebie brakuje mikroelementów, takich jak ważne dla grochu bor i molibden. Należy wówczas zastosować nawożenie nalistne.
Optymalny termin zbioru określamy na podstawie dojrzałości nasion (90% nasion dojrzałych) i wilgotności słomy. W przypadku nierównego dojrzewania grochu lub występującego w łanie zachwaszczenia, desykujemy plantację (ok. 65% nasion dojrzałych). Zbyt wczesne zastosowanie preparatu do desykacji, a zwłaszcza jego górnej dawki, może powodować pomarszczenie nasion. Desykując, należy pamiętać, że środki do wykonania takiego zabiegu mogą wpływać na osłabienie zdolności kiełkowania grochu przeznaczonego do dalszej reprodukcji. Nie ma natomiast ryzyka pogorszenia jakości paszy.
Serwis wykorzystuje pliki cookies m.in. w celu poprawienia jej personalizacji. Każdy może sam decydować o tym czy dopuszcza pliki cookies, ustawiając odpowiednio swoją przeglądarkę. Więcej informacji znajdziesz w Polityce Prywatności.
