Pomimo coraz mocniej rozpychającej się na rynku soi, rodzime gatunki bobowatych nadal znajdują swoich stałych odbiorców. Wśród nich dominujące znaczenie ma groch siewny, zaraz za nim łubin wąskolistny. Pozostałe dwa gatunki łubinów czyli żółty i biały mają obecnie mniejsze znaczenie.
Choć bobowate grubonasienne nie należą do najłatwiejszych w uprawie, z uwagi na słabą dostępność środków do odchwaszczania. To wydaje się że polski klimat odpowiada tym gatunkom. Wszystkie te gatunki uprawiane są w naszym kraju, z powodzeniem od wielu lat. Obecnie powierzchnia ich zasiewów spadła, ale historycznie bywały okresy kiedy zajmowały ponad pół miliona hektarów.
Dużą zaletą rodzimych gatunków strączkowych jest ich termin siewu, który przypada na przełom marca i kwietnia. Dzięki temu przy suchej wiośnie możemy wykorzystać jeszcze zimowy zapas wody zawarty w glebie. Łubiny i groch są też o wiele bardziej odporne na wiosenne przymrozki niż soja, dlatego też nie ma ryzyka przy wcześniejszym siewie.
Poza warunkami klimatycznymi łubiny i groch nie wymagają zaszczepiania nasion bakteriami brodawkowymi, ponieważ występują one naturalnie w naszych glebach, przez co w tym zakresie mają przewagę nad soją, której nasiona trzeba zaszczepić odpowiednimi bakteriami, gdyż te odpowiednie dla soi nie występują naturalnie w naszych glebach – bez tego powodzenie jej uprawy maleje. Dzięki symbiozie z bakteriami, łubiny i groch poza dostarczaniem surowca do produkcji wysokobiałkowej paszy, asymilują także wolny azot z powietrza.
Poza warunkami stricte klimatycznymi duży wpływ na obecność tych gatunków w polskich płodozmianach ma ogromna ilość gleb zaliczanych do najsłabszych klas bonitacyjnych, na których może nie uzyska się rekordowych plonów, lecz siew soi w takich warunkach jest zdecydowanie bardziej ryzykowny.
Rolnicy siejący rodzime gatunki bobowatych od lat sami podkreślają ich korzystny wpływ na glebę i płodozmian, a utrzymujący jeszcze (pomimo zawirowań) produkcję zwierzęcą podkreślają możliwość wykorzystania własnej taniej paszy wysokobiałkowej, zmniejszającej koszty produkcji.
Radosław Kazuś
Hodowla Roślin Smolice
Oddział w Przebędowie
